گل قهر، گل آشتی!

گل قهر با نام Mimosa Pudica گل خجالتی یا خجالتی کوچک، با نام های گیاه شرم آلود، گیاه خواب آلود، گیاه Action، به من دست نزن و.. نیز شناخته میشود.

این گیاه یک گیاه گلدار خزنده یک ساله یا چند ساله است. این گیاه از دسته نخودها یا لگوما و از خانواده Fabaceae است. از اصلی ترین دلیل کشت گل قهر هوشمندی آن است: برگ های گل قهر هنگام لمس کردن یا تکان دادن به سمت داخل تا میشوند. با این کار از خود در برابر آسیب دفاع میکند و بعد از چند دقیقه دوباره به حالت عادی برمیگردد.

گل قهر در بریتانیا به عنوان یک گیاه عجیب جایزه شایستگی را از انجمن سلطنتی باغبانی دریافت کرده است. این گونه بومی دریای کارائیب و امریکای جنوبی و مرکزی است. البته در حال حاضر یک علف هرز پاتروپیک است  و در جنوب آمریکا، جنوب، آسیای جنوبی، آسیای شرقی، استرالیا و آمریکای جنوبی یافت میشوند. این گیاه به سایه مقاوم نیست و عمدتا در خاک هایی با عناصر غذایی کم یافت میشود.

گل قهر در حرکات سریع عملکردی شبیه به تعداد دیگری از گونه های گیاهی مشابه دارد. شاخ و برگ این گیاه در تاریکی بسته شده و در نور دوباره باز میشوند.

این رفتار اولین بار توسط یک دانشمند فرانسوی به نام Jean-Jacques d’Ortous de Mairan مورد مطالعه قرار گرفت. با توجه به رفتار منحصر به فرد میموزا به لمس، این گیاه به عنوان یک گیاه ایده آل برای بسیاری از آزمایشات در مورد عادت و حافظه گیاهان تبدیل شد.

نکاتی در مورد گیاه قهر و آشتی

در زیر اطلاعات مفیدی در رابطه با نیازهای رشد گل قهر خواهید خواند:

اندازه گیاه

اندازه بوته های گیاه میموسا پودیکا به 5 فوت (تا 153 سانت) میرسد. اما اندازه متوسط آن بین 30 تا 90 سانتی متر است. ریشه های این گیاه به سرعت رشد میکنند. زمانی که ریشه ها از گلدان سرازیر شدند زمان تعویض گلدان گیاه است. این گیاه از خاک مرطوب و یکنواخت لذت میبرد. میتوانید گل قهر را دائما در گلدان خودش آبیاری کنید. البته به وجود سوراخ های زهکشی برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه گل قهر نیز دقت کنید.

این گیاه به دلیل الگوی رشد سریع نیاز به هرس نیز دارد تا شکل منسجم گیاه حفظ شود.

 نور گیاه

این گیاه نیاز نوری بالایی دارد اما با سایه جزئی نیز میتواند سازگار شود.

با این حال مطمئن باشید که گیاه در معرض نور مستقیم خورشید قرار گرفته است. وگرنه نمیتوانید از شکوفایی گیاه مطمئن شوید.

گلدان گیاه را در پنجره ای رو به جنوب یا غرب و چند سانتی متر دور تر از پنجره نگهدارید. هدف، نگهداری گل قهر در کنار پنجره ای است که بیشترین نور را دارد. این گیاه زیر نور مصنوعی نیز رشد خوبی دارد به شرط آن که طیف کاملی از نور را دریافت کند.

آبیاری

گل میموزا پودیکا یک گل رطوبت دوست است. این بدین معنی است که باید آن را کاملا آبیاری کنید و اجازه دهید آب اضافی خشک شود. رطوبت خاک گیاه قهر را بدون اینکه غرق آبی شود همیشه ثابت نگهدارید. بین دو آبیاری اجازه دهید خاک کاملا خشک شود و مجدد آبیاری کنید. هرگز اجازه ندهید خاک کاملا خشک شود.

با وجود این که این گیاه رطوبت دوست است اما آبیاری بیش از حد همان کاری را با گیاه میکند که با سایر گیاهان آپارتمانی خواهد کرد.

رطوبت و حرارت

دمای معمولی اکثر خانه ها با رشد گل قهر و آشتی سازگار است. دمای 60 الی 85 درجه فارنهایت بهترین دما برای رشد این گیاه است. یکی از دلایلی که الی ماما به شما توصیه میکند گیاه را پشت پنجره قرار دهید؛ جلوگیی از تداخلات دمایی است که در طول شب و روز برای گیاه اتفاق میوفتد. این تضاد میتواند تاثیر به سزایی در شکوفه زنی گیاه شما داشته باشد به خصوص زمانیکه پای ظرفیت گل دادن در میان باشد.

زمانیکه صحبت از رطوبت به میان می آید؛ گیاه نیاز به رطوبت بالایی دارد. برای جبران رطوبت از مرطوب کننده یا روش های مرطوب کننده DIY مانند مه پاشی گیاه یا قرار دادن در سینی سنگریزه های غوطه ور در آب استفاده کنید. درصورتی که گلدان را در سینی سنگریزه قرار دادید کف گلدان باید بالاتر از سطح آب باشد.

نوع خاک

خاک گل قهر باید دارای ویژگی های زیر باشد:

خاک باید دارای رطوبت، هوادهی و زهکشی کامل باشد. خاک گیاه باید مخلوطی از خاک لومی، پرلیت، پیت ماس یا شن باشد. نسبت مخلوط باید به شکل زیر باشد:

2 قسمت پیت ماس، 2 قسمت خاک لومی و یک قسمت پرلیت یا ماسه. این مخلوط رطوبت را به حد تعادل حفظ میکند و هوادهی و زهکشی کامل دارد.

کود دهی

گیاه قهر در خاک غنی از مواد مغذی رشد نمیکند! بنابراین کافی است گیاه را هر هفته یک بار با کود نیمه قوی تغذیه کنید.

کود باید حاوی پتاسیم باشد چرا که پتاسیم همراه با نیتروژن به عنوان ماده مغذی کلیدی در رشد برگ ها مورد نیاز است. تثبیت نیتروژنی که گیاه قادر به انجام آن است به گیاه اجازه میدهد تا نیتروژن موجود در هوا را به آمونیاک و سایر ترکیبات مورد نیاز گیاه تبدیل کند.

گلدان زنی و تعویض گلدان

همان طور که در قبل نیز اشاره شد گل قهر به دلیل سریع الرشد بودن نیاز به تعویض گلدان های متوالی دارد. نشانه نیاز به تعویض گلدان نیز خارج شدن ریشه از سوراخ های زهکشی است.

در صورتی که پس از گلدان زنی متوجه ریزش برگ ها شدید نگران نباشید به گیاه کمی فرصت تطبیق با محیط جدید را بدهید. البته اگر تعویض گلدان پس از شکوفه دهی باشد این ریزش برگ و خرابی ممکن است گاهی قابل جبران نباشد! در این صورت خیلی منطقی با جمع آوری بذر گیاه، با گل قهر خود خداحافظی کنید!

فرآیند تکثیر میموسا پودیکا

ساده ترین راه تکثیر این گیاه از طریق بذر است. البته گیاه را میتوان از طریق قلمه ساقه نیر تکثیر داد؛ اما اولویت با تکثیر بذر است. میتوانید بذر گل قهر را به شکل آنلاین سفارش دهید. منتها قبل از استفاده باید حتما آن را در آب گرم خیس کنید تا فرآیند جوانه زنی آغاز شود.

برای جوانه زنی بذرها از مخلوط خاک گلدانی حاوی کمپوست، پوست نارگیل، پرلیت یا ماسه استفاده کنید. قبل از کاشت بذر حتما گلدان را آبیاری کنید.

خاک را همان طور که بارها گفته شد مرطوب نگهدارید اما در آبیاری زیاده روی نکنید. از وجود گرما و نور اطمینان حاصل کنید در این صورت بذرها ظرف یک تا چهار هفته جوانه خواهد زد.

دلیل حساسیت به لمس در گل قهر و آشتی

کاملا مشخص است که گل قهر ما چرا به لمس حساسیت دارد. در واقع نور، دما و حررکت تاثیرات یکسانی روی برگ های گل قهر دارند. برگ ها روی سطح خود کرک های ریزی دارند که مانند حسگر قادر به تشخیص لمس و حرکت است. گیاه شناسان هنوز در مورد این عکس العمل گیاه به طور کامل مطمئن نیستند. برخی حدس میزنند این حرکت نوعی مکانیزم دفاعی در برابر آفات یا شکارچیان باشد.

آیا میموزا پودیکا مستعد بیماری و آفات است؟

در کل پاسخ به این سوال خیر است. میموزا پودیکاها گیاهان مقاومی هستند. البته گهگاهی ممکن است کنه های عنکبوتی باعث ایجاد لکه های قرمز رنگ روی برگ ها شود. پاک کردن برگ ها با یک پارچه مرطوب به از بین رفتن این موارد کمک میکند. بیماری های قارچی نیز ممکن است گاه و بی گاه روی گیاه تاثیر بگذارند. رطوبت محیط و خاک را تنظیم کنید و اطراف گیاه از تهویه های مناسب استفاده کنید.